ستون فقرات، محور اصلي بدن انسان است و به همان اندازه در استحکام و ثبات بدن اهميت دارد که ستون هاي محکم براي استحکام يک ساختمان و اعضاء ديگر از جمله سر، دستها، لگن و پاها و …. بر روي اين ستون استوار هستند و ستون فقرات با طرز قرار گرفتن خود به صورت قوسهاي متعدد با زواياي معين و استحکام آنها توسط ديسکهاي بين مهره اي، ليگامانها و
عضلات، قدرت تحمل اين بار سنگين را مي يابد.
کمر درد، درد آزار دهنده اي است که شخص را از انجام کارهاي روزمره اش باز داشته و به استراحت در بستر وادار مي کند. بنابراين، مي تواند علاوه بر مشکلات جسمي، موجب مشکلات روحي و رواني شده و اثرات منفي بر اقتصاد خانواده و جامعه بگذارد. تا حدود ۲۰ سال قبل، اکثر افرادي که براي درمان دردهاي عضلاني اسکلتي به درمانگاههاي فيزيوتراپي و ارتوپدي مراجعه مي کردند، افراد بالاي ۵۵ تا ۶۰ سال بودند و در واقع تخريب غضروف مفصلي در سنين بالا شروع مي شد، ولي امروزه اين سن به ۳۰ سال کاهش پيدا کرده و پزشکان شاهد مراجعه بيماراني با سنين ۳۰ تا ۵۰ سال با دردهاي گردن، زانو، کمر و مفاصل مختلف به مراکز درماني هستند.
در بيشتر جوامع كمردرد به صورت يك شكل منحصربه فرداز ناتواني تبديل شده است. علت 85 درصد كمردردها هنوز مشخص نيست.در هر سال شيوع به 50 درصد ميرسد كه بررسي ها نشان دادند فقط 15 تا 20 درصد مراقبتهای درماني را مي طلبند. كمردرد علت عمده ناتواني در افراد زير 45 سال ويک سوم علت عمده در افراد 45 سال است.
پوسچر نشسته طولاني مدت به خصوص اگر در حالت قوز كرده باشيم مانع لوردوز طبيعي كمر شده و در نتيجه يك كايفوز عملكردي در كمر،كوتاهي عضلات همسترينگ و ضعف عضلات پشت مي شود كه باعث افزايش نيروي فشاري بر روي ستون فقرات مي شود. بدن كارامدترين توانايي را دارد و هر چيزي كه اين راستاي طبيعي را بهم بزند توليد استرين و خستگي مي كند.
تاثير تغذيه بر کمردرد
گوشت قرمز براي کمردرد مضر است ، ولي ماهي ، روغن ماهي ،آجيل و دانه هاي خوراکي مثل بادام و گردو و بادام زميني ، سويا و ساير حبوبات ، سيب زميني و غذاهاي تهيه شده از جو براي کاهش درد کمر مفيد هستند.
پيشگيري از کمر درد
آگاهي از وضعيت بدن(پوسچر) خود به هنگام انجام فعاليت هاي روزمره.
-پرهيزکردن از يک حالت ثابت به مدت طولاني. عدم رعايت اين مسئله يکي از موارد بسيار مهم درد کمر مي باشد(مثلا نشستن هاي طولاني مدت).
-پرهيزاز حرکات چرخشي شديد يا حرکت هاي ناگهاني(حرکات خشن,جهشي و تند).حرکات چرخشي تند به خصوص اگر همراه با خم شدن تنه(فلکشن و روتيشن همزمان)باشند از عوامل مهم بروز درد ناحيه کمري اند.
-هر فردي لازم است با اصول صحيح بلند کردن اجسام آگاهي داشته باشد.
-سطوح کار بايد با توجه به قد فرد تنظيم شود به طوري که شخص مجبور به خم کردن تنه خود نشود.
-استفاده از تخت هاي محکم و پرهيزاز تخت هاي نرم يا خيلي سخت.تخت هاي نرم به علت فرورفتن و تغيير وضعيت بدني مناسب نيستند.
ارتفاع محل هايي که براي شستشوي دست ها استفاده مي شود بايد استاندارد باشد به نحوي که فرد مجبور به خم کردن تنه خود به جلو نشود.
-استفاده از ميز و صندلي مناسب با توجه به قد شخص.
-بلند کردن اجسام بايد با نيروي عضلاني و بدني شخص هماهنگي داشته باشد.
-به هنگام نشستن بر روي مبل يا صندلي مي توان جهت حفظ انحناي طبيعي کمر از يک بالش کوچک و مناسب استفاده کرد.
-در زمان رانندگي که مجبور به طي مسافت هاي طولاني هستيم به دفعات بايد اتومبيل را متوقف کرد و با انجام حرکات آرام,نرم و استراحت دادن به عضلات ستون فقرات, احتمال آسيب را کاهش دهيم به خصوص زمانيکه درجات کمي از درد کمر هم وجود دارد.
-پرهيز از اضطراب,تشويش و نگراني.
پرهيزاز ورزش هاي غيراستاندارد,سنگين و تهاجمي.
-درصورت چاقي وزن خود را تاحد امکان کاهش دهد.افزايش وزن به علت تشديد قوس کمر باعث افزايش درد مي شود.
-اگر ارتفاع صندلي نسبت به قد فرد بيشتر باشد استفاده از يک جهارپايه کوچک در زير پاها پيشنهاد مي شود.
-بالش هايي که زير سر قرار مي گيرند نبايد ارتفاع زيادي داشته باشند نه آنقدرکوتاه که گردن به سمت عقب حرکت کند و نه آنقدر بلند که گردن به جلو خم شود.
-در ارتباط با تنظيم صندلي اتومبيل بايد توجه داشت که زاويه قسمت افقي و پشتي صندلي 90 الي 100 درجه باشد.زانوها نسبت به مفاصل ران کمي بالاتر قرار گيرد.فاصله پشتي صندلي تا فرمان نبايد زياد باشد و در قسمت گودي کمر مي توان از پشتي هاي مناسب استفاده کرد.
-عادت کردن به تقويت عضلات شکم جهت کاهش قوس کمر و افزايش ثبات ستون فقرات.
حرکات درماني
مقاله ارسالي:ليلي مهديه مربي پيلاتس اصفهان
همگام با كاهش روزافزون سطح تحرك در جوامع بشر ي، شيوع بسياري از بيماري هاي مزمن جسمي و روا ني مربوط به شيوه زندگي رو به افز ايش گذاشته اند. چاقي و مقاومت نسبت به انسو لين از جمله عواقب زندگي كم تحرك هستند. وجود اين سندرم ، احتمال بيشتر ابتلا به د يابت نوع 2 و بيماري هاي قلبي-عروقي را پيشگويي مي كند. مقتضيات زندگي مدرن امروز ي سبب شده تا افراد، خواسته يا ناخواسته، زمان قابل توجهي از اوقات خود را بدون فعا ليت جسماني سپري كنند. بنابراين براي جبران اين كم تحركي، گنجاندن فعاليت بد ني مناسب در زندگي مردم يك ضرورت است . در اين راستا تشويق به شركت در فعا ليت هاي ورزشي مي تواند گز ينه مناسبي باشد كه چه در ارتقاي سطح سلامت جامعه و چه در مديريت بيماري هاي مرتبط نقش ارزنده اي دارد.
اختلالات مسبب بروز مقاومت به انسو لين، با كاهش وزن، رژ يم غذ ايي و فعا ليت بد ني قابل بازگشت هستند. ورزش مي تواند از طر يق افزايش حاملين گلوكز به درون سلول هاي عضلاني و همچنين افزايش توده عضلاني سبب افزايش پاسخ دهي بدن به انسو لين شود . ورزش با افز ايش اكسيداسيون اسيدهاي چرب از تجمع آنها درسلول عضلاني جلوگيري مي نمايد. از اين رو تغييرات شيوه زندگي با تمركز بر كاهش وزن و افز ايش فعا ليت بدني از راهكارها ي اصلي مقابله با بروز ديابت در افرادي است كه تست تحمل گلوكز مختل دارند.
شركت منظم در تمر ينات ورزشي، صرف نظر از تأثير بر كنترل گلوكز خون، اثرات سودمند بسياري از جمله بهبود وضعيت قلبي- عروقي، متابوليك و سلامت روا ني بر اي بيمار مبتلا به ديابت به همراه خواهد داشت . ورزش در پيشگيري اوليه و ثانويه بيماري هاي قلبي- عرو قي و پيشگيري از عوارض خاص بيماري ديابت كمك كننده است. همچنين ورزش مي تواند در كنترل علايم اضطرابي و افسردگي، كه در بيمار ي ها ي مزمن مانند د يابت شا يع هستند، كمك كند ، اعتماد به نفس و عزت نفس بيمار را بالا ببرد و نيز باعث بهبود كيفيت خواب شود.
اخيراً تمر ينات مقاومتي، به عنوان ابزار درماني مؤثر و بي خطر در درمان بسياري از بيماري ها ي مزمن از جمله ديابت مطرح شده اند. برطبق گز ارش هاي موجود ، اين گونه تمرينات، مشابه ورز ش هاي هواز ي، در افز ايش حساسيت به انسولين، ميزان انرژي مصرفي روزانه، خودكفايي بيمار و كيفيت زندگي مؤثرند. از اين ها گذشته، تمر ينات مقاومتي پتانسيل افزايش قدرت عضلاني، توده بدون چربي بدن، تراكم مواد معدني استخوان و كاهش علايم مفصلي را نيز دارند. انجام تركيبي تمرينات هواز ي و مقاومتي مي تواند سبب هم افزيي اثرات مفيد هر يك از آنها شود.
مقاله ارسالي از ليلي مهديه مربي پيلاتس استان اصفهان
منبع:
مجله ديابت و ليپيدايران. بهار 1387 ؛ دوره 7(شماره 3
تجويز ورزش در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2
عليرضا استقامتي،محمد حسبي، فرزين حلب چي
مبدا عضله : نیمه فوقانی رباط مغبنی، 3/2 قدامی تاج خاصره و نیم کمری
انتهای عضله : عضروف دنده¬ای ؛ دنده¬های هشتم، نهم و دهم و خط سفید عضله راست شکمی
عمل عضله
1-هر دو طرف :خم کردن کمر(فلکشن ستون مهره ها)
2-سمت راست: خم کردن جانبی کمر و چرخش تنه به سمت راست .
3-سمت چپ: خم کردن جانبی کمر و چرخش تنه به سمت چپ.
عضله مورب خارجی شکم(External oblique abdominal)
مبدا عضله : لبه هشت دنده تحتانی در بخش جانبی قفسه سینه و چسبیده به مبدا عضله دندانه ای قدامی
انتهای عضله : نیمه قدامی تاج خاصره، رباط مغنبی(inguinal ligament)، ستیغ عانه و نیام عضله راست شکم در بخش جلو و پایین
عمل عضله
1- هر دو طرف :خم کردن کمر
2- سمت راست: خم کردن جانبی کمر به سمت راست و چرخش تنه به سمت چپ .
3- سمت چپ: خم کردن جانبی کمر به سمت چپ و چرخش تنه به سمت راست .
برای تقویت عضلات شکم می¬توان از حرکات زیر استفاده کرد:
نحوه کشش عضلات شکم:
عضله مورب داخلی شکم به طور مایل در جهت مخالف عضله مورب خارجی قرار میگیرد.به عبارت دیگر، تارهای عضله مورب داخلی و خارجی به صورت ضربدر روی هم قرار میگیرند.
ضعف:
ضعف متوسط تا زیاد این عضلات کارایی تنفس و قدرت نگهداری احشای داخلی شکم را کم می کند
ضعف دو طرفه عضله مایل خارجی، توان خم کردن ستون مهره ها و اجرای تیلت خلفی لگن را کم می کند.
ضعف این عضله باعث میشود که در حالت ایستاده لگن تیلت قدامی پیدا می کند یا نسبت به تنه و اندام تحتانی به قدام متمایل میشود.
ضعف عضله مایل خارجی یک طرف و عضله مورب داخلی طرف دیگر، اجازه میدهد لبه دنده ای یک طرف قفسه سینه از ستیغ ایلیاک طرف مقابل دور شود و چرخش و انحراف طرفی را در ستون فقرات به وجود آورد.
ضعف عضله مورب خارجی سمت راست و مایل خارجی سمت چپ، (که در اسکولیوز با انحراف سمت راست سینه ای سمت چپ کمری دیده می شود.) باعث می شود لبه دنده ای سمت راست قفسه سینه به سمت راست انحراف پیدا میکند و از همین طرف به عقب می چرخد.
ضعف یک طرفه فیبرهای خارجی عضلات مورب خارجی و مورب داخلی یک طرفه اجازه میدهد قفسه سینه و لگن در همان طرف از هم دور شوند.همچنین باعث میشود ستون مهره ها به صورت منحنی C مانندی که تحدبش رو به سمت ضعف است در آید.ضعف عضلات مایل داخلی و خارجی سمت چپ انحنای C مانند رو به سمت چپ در ستون فقرات ایجاد کند.
کوتاهی:
کوتاهی دوطرفه عضلات مورب داخلی و خارجی شکم باعث میشود قفسه سینه به علت ایجاد فلکشن در ستون مهره ها به سمت پایین بیاید.این وضعیت در حالت ایستاده به صورت کیفوز ستون فقرات و پایین آمدن قفسه سینه دیده می شود.در پوسچر لوردوزی-کیفوزی ممکن است قسمت طرفی عضله مورب داخلی کوتاه شود اما قسمت طرفی عضله مورب خارجی کشیده شده باشد.این در حالت در پوسچری که در آن لگن به جلو و قفسه سینه به عقب رفته باشد رخ دهد.
کوتاهی یک طرفه فیبرهای طرفی عضلات مورب داخلی و خارجی یک طرف، باعث نزدیک شدن قفسه سینه و لگن در همان طرف می شود ومنحنی C مانندی را با تحدب رو به سمت مقابل، ایجاد میکند. کوتاهی طرفی عضلات مورب داخلی و خارجی سمت راست، به صورت منحنی C مانندی با تحدب به سمت چپ دیده میشود.
تهیه و تنظیم : شیرین شاهی مربي پيلاتس
منابع:
اصول حرکت شناسی ساختاری تامپسون
بررسی و عملکرد عضلات جلد دوم کندال
انتهای عضله : تقریبا 2/1 لبه تحتانی دنده دوازدهم و زوائد عرضی مهره های اول تا چهارم کمری.
عمل عضله
ستون فقرات را به فلکشن طرفی می برد دنده آخر را پایین می آورد دو دنده آخر را ثابت نگه می دارد و همراه با دیافراگم در تنفس شرکت میکند.
تقویت:
خم کردن جانبی ستون مهره در مقابل نیروی مقاوم خارجی، تمرینات خوب و مناسبی برای تقویت این عضله محسوب می شود.
نحوه کشش :
عضله مربع کمری سمت راست را می توان با خم کردن جانبی تنه به سمت چپ، تحت کشش قرار داد و بالعکس.
تهیه و تنظیم : شیرین شاهی مربی پیلاتس
منابع:
اصول حرکت شناسی ساختاری تامپسون
بررسی و عملکرد عضلات جلد اول و دوم کندال
ستون فقرات در ناحیه گردن به سمت جلو تحدب دارد.چنانچه این انحنا بیش از حد طبیعی آن باشد به آن عارضه سر به جلو می گویند.در این این ناهنجاری سر جلوتر از گردن قرار دارد یعنی هنگامی سر متمایل به جلو باشد لاله گوش و وسط بازو در یک راستا نیستند و لاله گوش جلوتر قرار دارد، بنابراین فشار زیادی رویی مفاصل فکی-گیجگاهی و مفاصل گردن و عضلات پشت گردن وارد می شود.عامل ایجاد این ناهنجاری را می توان استفاده از بالش های بلند و همچنین عدم قرار گرفتن ستون فقرات در وضعیت صحیح دانست.یعنی فرد به صورت عادت، گردن را نسبت به خط ستون فقرات جلوتر قرار می دهد.همچنین قوز کردن نیز تا حدی بر این عارضه تأثیر گذار است.
عوارض ناهنجاری های سر به جلو:
- افزایش فشار روی مفاصل فکی – گیجگاهی
۲- افزایش فشار روی مفاصل گردن
۳-افزایش فشار روی عضلات پشت گردن
۴-افزایش وزن سر در وضعیت سر به جلو .وقتی سر در وضعیت جلو واقع شده، وزن آن در حدود ۹ کیلوگرم است.در حالی که در وضعیت طبیعی حدود ۴ کیلو و نیم است.
۵-گیر افتادن ریشه های عصبی.از دیگر عوارض ناهنجاری سر به جلو گیر افتادن ریشه های عصبی در ناحیه گردن است.عارضه سر به جلو موجب افزایش گودی گردن، کاهش فضای سوراخ های بین مهره ای، احتمال گیر افتادن اعصاب و فشار روی ریشه های عصبی می شود.
۶-افتادگی شانه
۷-افتادگی سینه
۸-کاهش عملکرد ریوی
حرکات اصلاحی سر به جلو
۱-فرد در حالی که به دیوار تکیه می دهد، سر را به سمت بالا می کشد و در عین حال سر را به سمت عقب می کشد و به دیوار تکیه می دهد.در این حال عضلات پشت گردن کشیده می شوند.(الف)
۲-فرد در حالی که پشت خود را به دیوار تکیه داده است، سر را به سمت بالا می کشد و گودی گردن و کمر را نیز کم می کند.(ب)
۳-این تمرین برای بهبود وضعیت گردن یکی از تمرینات کششی گردن است که فرد در هنگام کار می تواند انجام دهد به عبارت دیگر، فرد یاد می گیرد که در هنگام کار و انجام فعالیت نیز وضعیت طبیعی را حفظ کند. برای این منظور، وزنه ای در حدود یک کیلوگرم را روی سر قرار می دهد و سر را به سمت بالا می کشد؛ به طوری که گودی گردن کاهش یابد و وضعیت سر و گردن به صورت صاف در آید.
۴- یکی دیگر از تمرینات اصلاحی برای عارضه سر به جلو این است که فرد در حالت ایستاده قرار می گیرد و وزنه ای به میزان یک کیلوگرم را روی سر قرار می دهد.فرد در این حالت سعی می کند که سر را به سمت بالا بکشد و روی مهر های گردن کشش اعمال کند.سپس گودی گردن را کاهش می دهد تا عضلات پشت گردن کشیده شوند.در این حالت وضعیت سر و گردن از حالت تغییر شکل یافته خارج می شوند و در حالت صحیح قرار می گیرند.
۵-فرد در حالت ایستاده قرار می گیرد و سر را به سمت عقب حرکت می دهد.او بی آنکه چانه را به پایین یا بالا ببرد، سعی می کند گودی گردن را کم کند.به این ترتیب گودی کاهش می یابد و سر در وضعیت طبیعی قرار می گیرد.
۶-تمرین ناقص بلند شدن از حالت خوابیده و به حالت نشسته در آمدن، برای این منظور فرد به پشت می خوابد و دست ها را کنار بدن روی زمین قرار می دهد. حال سعی می کند بلند شود. برای این منظور سر را از زمین بلند و گردن را خم می کند و در همین وضعیت نگه می دارد.
۷- برای تقویت عضلات جلوی گردن که در حرکت خم کردن مهره های گردنی نقش دارند و ثبات دهنده قسمت جلویی گردن نیز محسوب می شوند، فرد دست خود را روی پیشانی قرار می دهد و سعی می کند که سر را به سمت عقب حرکت دهد. در این حال فرد از طرف دیگر سعی می کند سر را به سمت جلو جابه جا کند، به هر حال، مقاومت اعمال می شود و عضلات قسمت جلوی گردن منقبض می شوند؛ ولی حرکتی صورت نمی گیرد.
در پایان لازم به ذکر است فرد باید به نحوه قرار گیری بدن در وضعیت های صحیح توجه کند.در این خصوص می توانید مطلب شیوه های صحیح نشستن، ایستادن و راه رفتن و همچنین شیوه صحیح نشستن پشت کامپیوتر را مطالعه کنید.
ارسال کننده مقاله :سپيده جواشي مربي پيلاتس
منبع استفاده شده: حرکات اصلاحی یحیی سخنگویی و ابوالفضل فراهانی
صفحه19 از27
آخرين بروز رساني یکشنبه 23 تیر 1404 1:39:35 ب ظ .